Nước Mỹ số một?
Phượng Vũ
«Đi cho biết đó
biết đây
Ở hoài một
chỗ, biết ngày nào “khôn”»
Ông bà ta
từ ngàn xưa đã có cái «nhìn xa trông rộng»
thấy được nhu cầu phát triển sự hiểu biết, sự «khôn» lên qua việc đi đó đây. Vì thế ngày nay du lịch là ngành «kỹ nghệ không khói» nhưng đem lại lợi
nhuận lớn cho rất nhiều nước trên thế giới. Ngoài ra nhờ đi đó đây, ta mới có dịp
mở rộng tầm nhìn, có dịp so sánh để «biết
mình, biết người» hơn.
Ở Mỹ lâu
năm, quen hưởng những tiện nghi đời sống căn bản của mọi người trong xã hội ( kể
cả người nghèo), riết trở thành quen, thấy bình thường và xem đó là lẽ đương
nhiên.
Ví dụ như
nhu cầu vệ sinh: ở Mỹ cầu tiêu công cộng có ở khắp nơi, giấy vệ sinh, giấy lau
tay xài thoải mái, vòi nước uống cũng được thiết kế khắp nơi. Các công viên,
các khu «rest area» dọc các xa lộ, thậm
chí ở những buổi meeting, hội chợ... cũng có những cầu tiêu tạm cho mọi người
dùng khi cần đến và chẳng bao giờ phải tốn một xu nào.
Nhưng khi
du lịch ra nước ngoài mới «thấm thía»!
Cái gì cũng phải trả tiền, kể cả nhu cầu vệ sinh (giá từ 1$ − 1.5$/1 lần, tùy
nơi, tùy nước). Không phải chỉ tốn tiền mà còn «gian nan» khi hữu sự, để tìm cho ra «nơi cần đến», ngay cả ở những thủ đô văn minh lẫy lừng lâu đời của
thế giới! Tôi nhớ có một lần khi thăm thủ đô Paris , một người trong đoàn cần toilet, bác
tài chạy xuôi, chạy ngược, vòng vòng mãi mà vẫn không tìm ra! Cuối cùng một
sáng kiến được nêu ra: tới một nhà hàng nào đó vô mua bất kỳ món gì đó để được
đi toilet!
Đó là nỗi
khổ tâm lớn của các vị cao niên khi đi du lịch châu Âu, các vị phải nhắc nhau
nhịn uống nước (điều này lại rất hại cho sức khỏe) để khỏi «khốn đốn» khi hữu sự! Tôi nhớ một lần ở
Rome, hướng dẫn viên dẫn một bà đi mãi qua đường này, tới ngõ nọ mà vẫn không
tìm ra «nơi phải đến», «bí» quá bèn hỏi:
− Bà có chịu
tốn 10 Euro để vô restaurant kia mua thứ gì đó để được đi WC không?
− Nín hết
nổi rồi, bây giờ không phải 10 Euro mà 20 Euro tôi cũng chịu luôn!
Có những
WC có người ngồi thâu tiền còn đỡ, có những nơi, họ thiết kế sẵn phải bỏ đúng số
tiền (cắc) quy định thì cổng mới mở cho vô. Khi đi du lịch đâu phải ai cũng có
sẵn tiền cắc (Euro) trong túi, có một bà «mắc»
quá nhưng không đổi được tiền cắc, nên phải mượn tứ tung trong đoàn, mỗi người
thương tình móc hầu bao bỏ vô máy một ít, máy nuốt hết nhưng còn thiếu mấy xu,
chưa đủ tiền, máy không mở cổng! Thật khốn đốn với máy móc vô tình!
Ở một số
nước châu Á như Trung quốc, khách du lịch phải luôn thủ sẵn giấy vệ sinh trong
bóp, vì trong toilet không có giấy vệ sinh. Tôi cứ bị ấn tượng mãi về một lần
thăm Bắc Kinh (cách đây hơn 10 năm), đoàn du khách được một dàn các cô gái trẻ
đẹp mặc xường xám đón chào tưng bừng ngay từ lối vào nhà hàng. Nhà hàng thiết kế
rực rỡ sang trọng, đèn đuốc sáng choang như... cung đình. Sau bữa ăn khi cần đi
WC, tôi ngạc nhiên khi bước vào thấy có một bàn trải khăn trắng bóc, trên bàn
có một bình hoa tươi thật to, đẹp, và một cô gái xinh đẹp rực rỡ mặc xường xám
ngồi đó chỉ để làm nhiệm vụ phát cho mỗi khách 1− 2 miếng giấy vệ sinh nhỏ.
Ôi «cung đình» mà không có giấy vệ sinh!
Đúng là Cộng Sản, hình thức trình diễn thì xôm tụ, nhưng nhu cầu căn bản thì
không được đáp ứng. Trong đời sống có những nhu cầu xem ra có vẻ nhỏ nhặt, tầm
thường, nhưng khi cần đến mà không có thì nó trở thành một trở ngại lớn, khiến
người ta «điêu đứng» vì nó.
Nghe kể có
một đoàn du khách nước ngoài viếng các lăng tẩm của triều đình Huế, đi từ lăng
này đến lăng kia, cảnh đẹp hùng vĩ bao la..., bỗng một du khách cần đi WC, hướng
dẫn viên tìm hoài không ra, bèn chỉ khách vào bụi cây xài đỡ,khách cương quyết
không chịu! Vậy là cả đoàn phải ngưng tham quan, ra xe trở về khách sạn.
Phi trường
ở Mỹ, ghế ngồi chờ đợi cho hành khách là ghế nệm dày và lúc nào cũng dư thừa,
thậm chí lúc ít khách có thể nằm ngủ thoải mái. Toilet và vòi nước uống có khắp
nơi, bây giờ lại có thêm những chỗ cho hành khách charge pin điện thoại,
laptop, I pad, I phone... Nhưng khi tới phi trường Paris (CDG) những nhu cầu
căn bản đó hình như biến mất. Thực ra trước đây tôi đã đến phi trường Paris nhiều lần, nhưng đều
đi ra ngay luôn. Lần này chuyến bay chuyển ở Paris
trước khi tới Berlin
nên tôi mới có cơ hội thâm nhập CDG. Trước hết khi máy bay đáp xuống CDG, tôi
ngạc nhiên khi thấy phải đi cầu thang sắt xuống, với va li carry−on, nếu kéo đi
thì nhẹ nhàng, nhưng phải xách nó lên và leo mấy chục bậc thang xuống thì không
dễ chút nào! Sau đó, leo lên xe buýt chở vô phi trường.
Vô đây tôi
lại tiếp tục chạy vòng vòng, mệt «bở hơi
tai» vì phải xách carry−on lên xuống cầu thang nhiều lần đi từ khu này qua
khu khác, phải qua khu x−ray (khám bằng tay là chính) rồi mới tới được cổng đổi
chuyến bay! Khu nhà kiếng tương đối nhỏ nhưng có tới 12 cổng, mỗi cổng chỉ vỏn
vẹn có một quầy nhỏ và một computer. Có một số băng ghế sắt trong khu vực cho
hành khách ngồi đợi nhưng quá ít so với nhu cầu, nên hành khách ngồi la liệt dưới
đất, khắp lối đi. Một số ông thì ngồi vắt vẻo trên các lan can, bờ tường. Tôi vừa
mỏi chân, vừa mệt vừa khát nước, nhưng nhìn quanh cả khu vực không thấy có vòi
nước uống nào, cả WC cũng không có, chỉ thấy toàn người là người
Khi lên được
máy bay Air France, ngồi yên chỗ quan sát, tôi có cảm tưởng nó là «xe đò bay» thì đúng hơn (khi so sánh với
máy bay Mỹ mà tôi vừa đi) vì ghế ngồi và thiết bị cũ kỹ như từ thế kỷ trước.
Lúc máy bay cất cánh tôi nghe nó gầm gừ «phành
phành» rồi «ạch ạch» như đang cố
sức nâng cái thân già nua bốc lên khỏi mặt đất, tôi chỉ lo nó rớt (may là tôi
có mua bảo hiểm rồi nên đỡ lo). Cuối cùng sau một hồi «lắc lư con tàu» nó cũng bay lên được. Yên tâm rồi, tôi mệt mỏi ngủ
thiếp đi (vì chẳng có phương tiện giải trí nào: nhạc, tivi...).
Cơn khát
nước làm tôi chợt tỉnh, thấy chung quanh ai cũng có ly nước, tôi bèn yêu cầu một
nam tiếp viên cho xin ly nước, nhưng hắn trố mắt ra ngó tôi như tôi đang đòi hỏi
một điều gì quá đáng, rồi hắn phớt lờ (đúng là tính «ga lăng» của đàn ông Pháp đã trở thành quá khứ). Có lẽ họ cho rằng
họ chỉ phát nước theo giờ của họ, hết giờ là hết phát? Sau khi yêu cầu 2 lần
không được, khát quá tôi đợi lúc bà tiếp viên trưởng đi ngang để lập lại yêu cầu,
bà bảo tôi đợi một lát và mang đến cho tôi một ly nước nhỏ. Hình như nước trở
thành hiếm quý và cách phục vụ lịch sự cũng hiếm quý luôn! Ôi Air France ! một thuở
mơ ước khi tôi còn học trung học ở Saigon, lúc nhìn những hình ảnh quảng cáo của
Air France
trên các tạp chí nước ngoài! Ôi mộng và thực đúng là «nghìn trùng xa cách»! Xin tạm biệt Air France
và phi trường Paris
(kinh đô ánh sáng một thời) mà không mong ngày gặp lại! Có lẽ từ đây nếu có du
lịch châu Âu, tôi phải lo học thuộc lòng câu của William Shakespear:
«I always feel happy, you know why? Because I
d'ont expect any thing from anyone.»
Tới phi
trường Berlin (TXL) lại cũng phải đi cầu thang sắt xuống, rồi đi xe bus vô phi
trường, xem ra phi trường này còn nhỏ và thiếu tiện nghi hơn phi trường Paris,
tôi lại tiếp tục xách carry−on mệt nghỉ, chứ không kéo đi nhẹ nhàng như ở các
phi trường Mỹ. May mà hai nước Pháp và Đức là hai nước lớn lại có nền kinh tế vững
mạnh trong khối châu Âu!
Đúng là có
đi ra ngoài mới thấy nước Mỹ là số một, đó là chưa kể đến vụ so sánh giá cả
hàng hóa ở Mỹ và châu Âu, hàng hóa ở Mỹ vừa nhiều vừa rẻ. Sau này về đến phi
trường LAX tôi thấy thật nhẹ nhàng, thoải mái, tất cả đều được chuẩn bị phục vụ
chu đáo nhanh gọn, lịch sự. Đúng là «sweet
home» Ôi! «My beautiful America ».
Bây giờ tôi mới cảm thấy thực sự yêu mến và tự hào về quê hương thứ 2 của tôi
: Nước Mỹ yêu dấu! Quả là:
«Phải chờ đến xế chiều
Ta mới thấy
ánh sáng ban ngày rạng rỡ biết bao!»
Nói đến niềm
tự hào về nước Mỹ, tôi lại nhớ đến sự việc trên chuyến Cruise Coastal vừa đi.
Ngày thứ hai lên tàu thì toilet trong phòng bị nghẹt, tôi gọi điện cho họ sửa mấy
lần mà tình trạng vẫn không thay đổi, tôi phải xuống chỗ «Customer Service» để xếp hàng đi khiếu nại.Thật ngạc nhiên khi họ «tỉnh bơ» cho biết không phải chỉ riêng
phòng tôi mà các phòng ở tầng 2,5,8 đều bị như vậy, họ đang sửa, khi nào xong họ
sẽ thông báo. Tôi bèn hỏi:
− Trong
khi chờ sửa, thì khách giải quyết vụ toilet ra sao?
− Đi kiếm
mấy cái toilet công cộng mà xài
− Nhưng
chúng ở đâu?
Sau một hồi
thắc mắc tới lui, họ mới chịu lục sơ đồ ra để tìm và cho biết một cái ở lầu 9,
một cái khác ở lầu 4. Nghĩa là khi hữu sự phải «ôm bụng» chạy vòng vòng mấy tầng lầu để đi tìm cái toilet công cộng
và xếp hàng chờ tới phiên. Chắc là dân châu Âu quen kiểu này rồi nên không thấy
phiền?
Trở về
phòng, tôi bực bội kể lại cho chị bạn cùng phòng nghe, chị là bác sĩ hưu trí ở
Đức. Sáng nay chị đã là nạn nhân «ôm bụng»
chạy vòng vòng, may mà tình cờ tôi nhớ ra cái toilet công cộng ở lầu 9 cạnh bên
nhà hàng, nên chỉ cho chị. Do đó tôi tưởng chị là «đồng minh» bèn nói:
− Hệ thống
phục vụ trên tàu quá tệ! Đã vậy xem ra họ còn thản nhiên cho đó là chuyện nhỏ,
không hề có một lời xin lỗi khách hàng. Ở Mỹ thì họ đã xin lỗi ríu rít rồi...
Không ngờ
chị phản ứng mạnh:
− Mệt quá,
Mỹ cái gì cũng tốt, cũng ngon lành hết! Dân Mỹ được nuông chiều quá hóa hư! Bởi
vậy trên thế giới, Mỹ đi đâu cũng bị chúng ghét, bị khủng bố cho chết hết là
đúng rồi! Lúc nào cũng đòi hỏi thứ này, thứ kia , còn đòi xin lỗi... «nhà giàu đứt tay bằng ăn mày đổ ruột»...
Chị mắng
cho một hồi «tràng giang đại hải» mà
vẫn chưa hả cơn giận. Tôi ngơ ngác vì bỗng dưng mình bị «giũa» một trận te tua chỉ vì là «dân Mỹ» mà nào tôi có đòi hỏi điều gì cao cấp đâu, chỉ là những nhu
cầu căn bản thôi. Thôi «một sự nhịn chín
sự lành», nên tôi nín nhịn vì chị lớn hơn tôi nhiều, coi như mình nhịn «chị hai» trong nhà cho mọi chuyện êm
xuôi tốt đẹp trong chuyến đi chơi! Suy ra mới biết tinh thần «bài Mỹ» ở các nước Âu châu khá mạnh (ghé
vô Nga 1 ngày tham quan cũng phải nộp tiền làm đơn xin visa). Kiểu này qua các
nước Trung Đông chắc bị «xơi tái»
quá, nhưng tôi nhớ một lần cách đây 5,6 năm dân Mỹ qua Ai cập thì lại được đối
xử như VIP, đi đâu cũng được ưu tiên và có xe jeep hộ tống «tiền hô, hậu ủng» rất oai!
Hôm sau
tâm sự với một chị bạn khác về nỗi ấm ức bị mắng oan. Chị trả lời:
− Chắc tại
chị ấy ở Đức lâu, nên ngấm tinh thần «tự
tôn dân tộc» của dân Đức, không muốn nước nào qua mặt, mà như vậy là tự ái
dân tộc dỏm, vì dù gì mình cũng là người Việt Nam! (Chị cười) Ai bảo Mỹ giàu
hơn, mạnh hơn nên dễ bị chúng ghét!
Tôi chán
ngán:
− À thì ra
vậy! Hèn gì em nghe người ta thường nói «ở
đời mình thua chúng khinh, mình hơn chúng ganh ghét, mình bằng chúng nói xấu».
Không biết
đến bao giờ các dân tộc trên thế giới sẽ sống với nhau trong tâm trạng «để hận thù người người lắng xuống» hầu
không còn ai cảm thấy:
«Đôi khi ta muốn thoát ly
Đi thật xa
khỏi cuộc đời này
Xa lìa
chuyện ganh đua với chê bai»
(L.H.H.)
Dù sao nhờ
có đi ra ngoài, có dịp mở rộng tầm nhìn, có dịp so sánh, tôi mới biết trân quý
hơn những điều tôi đang được hưởng mỗi ngày ở xã hội này, mà đôi khi quá quen,
tôi cứ xem đó là lẽ đương nhiên, là chuyện thường tình (giống như trong đời sống
gia đình có nhiều người có phước có được những bà vợ, ông chồng rất tốt, rất tử
tế, nhưng họ không hề biết quý và cứ nghĩ đó là chuyện đương nhiên và bình thường,
cho đến khi không còn nữa mới hối tiếc thì đã muộn!).
Khi ý thức
lại những tiện nghi của đời sống ở Mỹ mà tôi vẫn xem đó là chuyện bình thường,
tôi mới biết đôi khi nó là niềm ước mơ của biết bao người trên thế giới nói
chung và dân tộc Việt Nam
nói riêng. Họ không chỉ cần những nhu cầu vật chất căn bản của đời sống nhưng
còn cần những nhu cầu căn bản về tinh thần (quyền làm người, quyền tự do...) mà
họ khát khao nhưng không hề được đáp ứng!
Xin cám ơn
Chúa, xin cám ơn đời đã cho tôi có một cuộc sống tương đối an lành trên xứ Mỹ
này, để từ đó tôi biết yêu thương và chia sẻ nhiều hơn với những mảnh đời bất hạnh
khác nơi quê nhà, vì có thể «Một tình
thương cho cuộc sống đang chờ đợi ta» bởi:
«Tình yêu là trái chín của mọi mùa
Nằm trong
tầm với của mọi bàn tay »
(Mẹ Theresa)
Phượng Vũ
9/2013
No comments:
Post a Comment